Mat 13 | YomNWM | STEP | Mu lumbu beni, Yesu wutotuka mu nzo ayi wuyenda vuanda mu muenda mbu.

Matthew 13

Nongo yi nkuni

(Malako 4.1-9 ; Luka 8.4-8)

1 Mu lumbu beni, Yesu wutotuka mu nzo ayi wuyenda vuanda mu muenda mbu. 2 Nkangu wuwombo wu batu bayiza va kaba. Diawu kakumina mu nlungu ayi wuvuanda muawu. Nkangu woso wu batu wuba va disimu.

3 Wuba longa mambu mawombo mu zinongo. Buna wuba kamba :

—Nkuni wumosi wuyenda ku muanga mbongo. 4 Bu kaba muanga mbongo ^{▼▼muanga mbongo : Bayuda baba kifu ki muanganga voti lozanga zitheti mu thangu kuna.}; ndambu yibua mu ndambu nzila, zinuni ziyiza mana kuyidoda. 5 Ndambu yinkaka yibua va matadi ; vuma beni vasia ba ntoto wuwombo ko ; zitheti zivika mena bila ntoto wusia ba phiba ko. 6 Vayi muini wungolo bu wutotuka, mintuidila beni miyokana ayi miyuma bila mianzi miawu misia kota ko mboti mu tsi ntoto. 7 Zitheti zinkaka zibua va zitsendi. Zitsendi beni zimena ayi zifietikisa mintuidila beni. 8 Vayi zinkaka zibua mu ntoto wumboti ayi zibuta mimbutu miwombo : lumosi khama yimosi ; lunkaka makumasambunu ayi lukaka makumatatu. 9 Woso widi matu ma wila buna bika kawa.

(Malako 4.10-12 ; Luka 8.9-10)

10 Minlonguki mifikama ayi minyuvula :

—Bila mbi wulembo sadila zinongo mu kuba yolukila e ?

11 Buna niandi wuba vutudila :

—Beno lutambula diluaku di zabila mansueki ma Kipfumu ki Diyilu, vayi bawu basia kuma tambula ko. 12 Bila mutu wowo widi bima, bela kumvana ayi wela baka biwombo biviatukidi tezo. Vayi mutu wowo kambulu bima, wela ziono fiofi fidi yandi.

13 Diawu ndikubakambilanga mu zinongo bila balembo tadi vayi bakadi mona, ka diambu ko batembi makutu vayi bakadi wa ayi bakadi sudika. 14 Mavangimini bobo mu diambu di dedikisa mambu mbikudi Ezayi kabikula mu diambu diawu :

Wa, luela wa kueno vayi lulendi sudika ko.
Tala, luela tala kueno vayi lulendi mona ko.
15 Bila mintima mi batu baba miyikidi ngolo banga matadi.
Bamengi kuawu wa.
Bazibikidi meso mawu ;
bila nganu meso mawu malenda mona,
makutu mawu malenda wa,
mintima miawu milenda sudika,
bila nganu balenda balula mavanga
ayi nganu ndenda kuba belusa !
16 Vayi khini kuidi beno bila meso meno malembo moni ayi makutu meno malembo wi. 17 Bukiedika ndikulukamba ti mimbikudi miwombo ayi batu bawombo basonga baba tsatu mu mona mambu momo lulembo moni vayi basia mamona ko ; ayi baba tsatu mu wa mambu ma lulembo wi vayi basia mawa ko.

(Malako 4.13-20 ; Luka 8.11-15)

18 —Luwa tsundu yi nongo yoyi ndilukembi, nongo yi nkuni : 19 Yoso-yoso thangu mutu kawilu mambu ma kipfumu ayi kakadi kuma sukida, buna pheve yimbimbi yikuiza vuzanga mambu momo makunu mu ntimꞌandi. Yawu yoyi mbongo yibua va ndambu nzila.

20 Mbongo yoyi yibua va matadi yawu mutu wuwa mambu ma Nzambi ayi wutumbu vika ku matambula mu khini.

21 Sumbu yisia ba mianzi ko buna yisia zingila ko. Ziphasi voti yamusu bu bizidi mu diambu di mambu ma kipfumu, buna wuvika buanga nsualu. 22 Mbongo yoyi yibua va zitsendi yawu mutu wuwa mambu ma Nzambi vayi mayindu mu diambu di luzingu lualu ayi mu diambu di kimvuama ki luvunu mamfietikisanga mambu ma Nzambi ayi malendi vana diluaku ko muingi mbongo beni yibuta. 23 Vayi mbongo yoyi yibua va ntoto wumboti yawu mutu wuwa mambu ma Nzambi ayi wusudika mawu ; wumbutanga mimbutu khama yimosi, makumasambanu, makumatatu.

Nongo yi kiti ki mbimbi

24 Yesu wuba kamba nongo yinkaka :

—Kipfumu ki Diyilu kidedakani banga mutu wowo wukuna mabongo yimboti mu tsolꞌandi. 25 Vayi batu bu baba baleka mbeniꞌandi wuyiza kuna kiti ki mbimbi va khatitsika ble ^{▼▼ble : Tala Matayi 3.12 ; Luka 3.17} bosi wuyenda kuandi. 26 Ble bu kimena ayi kitotula zitsangu buna kiti ki mbimbi diaka kimena.

27 Buna bisadi bi pfumu yi tsola biyiza ku nyuvula :

—Pfumu, keti mbongo yimboti wukunini mu tsolꞌaku e ? Buna kuevi kubedi kiti kiaki kimbimbi e ?

28 Niandi wuba vutudila :

—Mbeni niandi wuvengi buawu. Buna bisadi binyuvula :

—Tidi tuenda vuzi kiti kioki kimbimbi e ?

29 Pfumu wuvutula :

—Nana ! Bila beno vuza kiti kioki buna lulenda vuza ayi ble. 30 Bikanu biabi biodi biyedila va kimosi nate mu thangu yela velo mimbutu. Buna mu thangu yina, ndiela kamba batu ba kisalu : “vuzanu theti kiti kioki kimbimbi bosi lukanga kiawu mu minko mu diambu luyoka kiawu. Bosi luela vela ble ayi luela ku yitula ku yilu banga kiama ^{▼▼ku yilu banga : kuawu beti lundinlanga bima : buba masangu zinguba voti bima binkaka.}.”

Nongo yi luteti lu mutalide ayi yi luvi

(Malako 4.30-32 ; Luka 13.18-19)

31 Yesu wuba kamba nongo yinkaka :

—Kipfumu ki Diyilu kidedakani banga luteti lu mutalide. Mutu wumosi wubonga luawu ayi wukuna luawu mu tsolꞌandi. 32 Luteti beni luviokidi zitheti zioso mu keva vayi enati lumenini buna lumviokanga bikunusu bioso mu kula ayi lunkitukanga nti. Muawu zinuni zieti kuiza ayi vanga zindiala ziawu mu matafi mandi.

(Luka 13.20-21)

33 Wuba kamba nongo yinkaka :

—Kipfumu ki Diyilu kidedakani banga luvi lolo nketo kabongidi ayi sobikisidi luawu mu bitezo bitatu bi falina ^{▼▼Bitezo bitatu bi falina : bifuanikini nduka-nduka mu makumuadi ma bikilu bi falina.} nate yimvimbisa falina yoso.

(Malako 4.33-34)

34 Yesu mu zinongo katubila mambu moso momo kuidi nkangu wu batu ayi kadi khumbu yimosi kela tuba mambu mu kambu sadila nongo. 35 Buawu bobo bu dedikinina mambu matuba mbikudi :

Ndiela kuba yolukila mu zinongo,
Ndiela kuba zabakisa mansueki momo masuama
tona nza yivangulu.

Tsundu yi nongo yi kiti ki mbimbi

36 Yesu bu kasindika nkangu, bosi wukota mu nzo. Minlonguki miandi mifikama va kaba ayi minyuvula :

—Wutusudikisa nongo yi kiti ki mbimbi kiba mu tsola.

37 Yesu wuvutula :

—Muana Mutu niandi mutu kunini mbongo yi mboti. 38 Tsola yidi nza, mbongo yi mboti yidi bana ba Kipfumu ; kiti ki mbimbi kidi bana ba satana. 39 Satana, niandi mbeni yoyi yikuna kiti ki mbimbi. Thangu yi vela mimbutu yawu tsukulu yi nza, zimbasi ziawu bisadi bi tsola. 40 Boso bumvuzulungu kiti ki mbimbi ayi kimvikulungu ku mbazu ; buawu bobo buela bela mu tsukulu yi nza. 41 Muana Mutu wela fidisa zimbasi ziandi ayi ziela botula, mu kipfumu kiandi, bima bioso biobi bintotulanga masumu ayi bobo beti vanganga mambimbi. 42 Zimbasi ziela loza batu beni ku mfulu yi mbazu. Kuna kuidi bidilu ayi nkuetosolo wu meno. 43 Buna batu basonga, bela lezama banga thangu mu Kipfumu ki Dise diawu. Woso widi matu ma wilu buna bika kawa !

Nongo yi kima kithalu ayi ki lunga ki kitoko

44 —Kipfumu ki Diyilu kidedakani banga kima kithalu, kisueko mu tsola. Mutu niandi kuenda kibakula, maka sueka diaka kiawu. Bosi mu khini yina, buna wela kuenda sumbisa bima biandi bioso ayi sumba tsola beni yina.

45 Kipfumu ki Diyilu kidedakani diaka banga mukhita wowo wuntombanga bilunga bi kitoko. 46 Enati bakudi lunga kimosi kithalu yiwombo, buna wela kuenda sumbisa bima biandi bioso ayi sumba lunga beni.

Nongo yi dikondi di zimbizi

47 Kipfumu ki diyilu kidedakani diaka banga dikondi diodi balozidi mu mbu ayi dibuididi zimbisi ziphila mu phila. 48 Diawu wala, banlobi mbizi ba dituta ku disimu. Bosi bavuanda ayi batula mboti mu bipani ayi miloza ziozi zimbimbi. 49 Buawu bobo buela bela mu tsukulu yi ntoto : Zimbasi ziela kuiza mu vambisa batu bambimbi va khatitsika batu basonga. 50 Buna ziela loza batu bambimbi ku mfulu yi mbazu kuna kuidi bidilu ayi nkuetosolo yi meno.

51 —Lusudikidi mambu moso mama e ? Bavutula :

—Nyinga.

52 Buna mu manisa Yesu wuba kamba :

—Diawu kadika nsoniki wu Mina wulonguka mambu ma Diyilu, dedikini banga pfumu yi nzo yimbonga bima bimona bithalu ayi bikhulu mu kiuka kiandi.

Bavueza Yesu ku Nazaleti

(Malako 6.1-6 ; Luka 4.16-30)

53 Thangu Yesu kamanisa tuba zinongo ziozi wukatuka kuna, 54 wuvutuka ku divula diandi. Wutona longa mu nzo yi lukutukunu. Buna basimina ayi batuba :

—Buna kuevi kabakidi nzayilu yoyi ayi lulendo lolo luvangila bikumu biobi e ? 55 Keti niandi muana salaphati ? Maliya diawu ko dizina di ngudi andi ? Bosi Zaki, Zozefi, Simoni ayi Yuda basi ko bakhomba bandi zi babakala ? 56 Bosi bakhomba bandi zi baketo, keti zinkalanga yeto vava ? Vayi niandi kuevi kabakidi mambu moso momo ?

57 Niandi wuba kandika babika kunwilukila ^{▼▼kunwilukila : Minsekudi minkaka misonika “Bawu bantela sakuba” va buangu ki niandi wuba kandika babika kunwilukila.}.

Vayi Yesu wuba kamba :

—Mbikudi katambulanga minsua mu tsi andi ko ayi mu dikanda diandi ko. 58 Diawu kasi vanga kuna bikumu biwombo ko mu diambu di kambu kuawu ku minu.